Ons huis in Probolinggo

ONS  HUIS IN PROBOLINGGO
Per 1-7-1869 richtten W.C. van de Ven (mijn betovergrootvader) en R.S.T. Larsen in Probolinggo samen hun export- en afscheepfirma op onder de naam ‘Van de Ven, Larsen & Co.’. Er is niets bekend over de eerste ontmoeting tussen Rasmus Samuel Thal Larsen (de oorspronkelijke achternaam ‘Larsen’ is door ambtelijke dwaling uiteindelijk verworden tot het latere ‘Thal Larsen’) en Willem Christiaan van de Ven. Dat komt doordat W.C. van de Ven in 1881 – 12 jaar na de oprichting van de firma – zou overlijden. De firma werd vanwege de suikercrisis, na het overlijden van W.C. van de Ven, begin jaren 80 geliquideerd en zou later onder de naam ‘Larsen & Co’ uiteindelijk weer succesvol voortgezet worden. Uit oude acten in het Arsip Nasional te Jakarta blijkt wel dat de firma ‘Van de Larsen, Larsen & Co’ bestaan moest hebben, maar pas met de ontsluiting van de KB kon deze beter onderzocht worden.

Beide vennoten waren ongeveer even oud en omstreeks dezelfde periode in Indië aangekomen. R.S. Thal larsen kwam op 6 juli 1860 als gezagvooerder van het SS Prins van Oranje uit Glasgow aan, W.C. van de Ven is omstreeks 1859 (mogelijk via familieconnecties, zijn broer woonde al in Pasoeroean) aangekomen. R.S. Thal Larsen trouwt op 20-2-1861 te Soerabaia met Johanna Berendina Levert, W.C. van de Ven trouwt op 18-3-1868 te Probolinggo met M.J.C. Renardel de Lavalette. Achteraf reconstrueren is een heikele kwestie, maar de geboortedata van de kinderen uit beide gezinnen lopen dusdanig parallel, dat mag worden aangenomen dat beide families regelmatig bij elkaar vertoefden en dat de kinderen bij elkaar in de klas zaten – in Probolinggo anno 1870-1890. Tot aan de Japanse inval bestaan vage herinneringen aan de naam ‘Larsen’ in de familie van de Ven, en vonden er visites en logee’s plaats in Malang. Het kan toeval zijn, maar een zoon Thal Larsen werd hoogleraar aan ‘Wageningen’ en een zoon L.A. van de Ven studeerde daar af (1894) aan Tropische Bosbouw. Er is helaas nooit enig fotografisch materiaal aangetroffen waarop beide mannen samen staan, dat zou dan de periode ca. 1869-1881 moeten betreffen, na 130 jaar zou een dergelijke vondst bijzonder zijn.

Hieronder een impressie van de woning van R.S. Thal Larsen in Probolinggo die in 1873 werd betrokken. Dit huis was gebouwd in 1860 door de toenmalige Kapitein der Chineezen, de eigenaar van de Suikerfabriek ‘Djaboeng’ bij Kraksaän. De locatie in Probolinggo (straatnaam) is niet bekend en mogelijk bestaat de woning heden ten dage niet meer. Tijdens een bezoek in 1998 werd gewezen op gebouwen onder de naam ‘Gudang Larsen‘ , wat te maken kan hebben met pakhuizen die tot de firma ‘Larsen & Co’  kunnen hebben behoord. Van familie W.C. van de Ven is bekend dat zij in de Zeestraat te Probolinggo hebben gewoond, tegenwoordig nog bekend als Jalan Laut. Er bestaan vooralsnog geen foto’s van het huis aan de Zeestraat waar  de familie van de Ven gewoond heeft tussen ca. 1865-1920. Onderstaande ongedateerde opnames geven een uniek beeld van een voorname woning uit tempo doeloe. De foto’s zijn van matige kwaliteit, vanwege het sterke tropische tegenlicht in de ruime vertrekken. Zelden echter zal zo treffend de zwijgende, roerloze en dienende djongos in de coulissen van de monumentale ruimtes zijn vastgelegd.